Тандаҕа саҥа хотон

        Уус Алдан улууһун Танда бөһүөлэгэр бу күннэргэ өр сылларга күүппүт, тыа сирин үлэһит дьонун баҕа санаата буолбут хотон үлэҕэ киирдэ.  «Танда» кэпэрэтиип 120 ынар ынах турар толору механизированнай хотонун туттаран үөрүүлээх быһыыга-майгыга арыйда. Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччыта-Тыа хаһаайыстыбатын уонна аска-үөлгэ политикатын миниистирэ Петр Алексеев тыа сирин үлэһит дьонун үөрүүтүн үллэстэн, кыттыыны ылла. «Танда» кэпэрэтиип күн бүгүн 400 сүөһүлээх, ол иһиттэн ынар ынаҕа 250 төбө,  маны тыһынан 300 сылгылаах. Уопсайа 25 үлэһиттээх, кэпэрэтиип үлэһиттэрин орто хамнаһа - 25-30 тыһыынча. Кэпэрэтиип бэрэссэдээтэлэ Хомподоев Николай Саввич: «Өр күүппүт баҕа санаабыт туолан, "Туймаада" ФАПК иһинэн, бэдэрээтчит тэрилтэ – «Хаҥалас РИЭЛТИ» ХЭУо генеральнай дириэктэрэ Кан Терешкин кылгас кэм иһигэр хаачыстыбалаахтык тутан, дьэ, бүгүн 120 миэстэлээх хотоммутун, ытык кырдьаҕастарбытын ыҥыран, кинилэр алгыс тылларынан астыбыт. Биһиги нэһилиэккэ ыһыллыы-тоҕуллуу кэнниттэн тыа хаһаайыстыбатыгар бу  иккис улахан тутуу. Бастаан 100 төбө ынар ынах турар хотоно Үлэ Дьоруойугар М.Н.Готовцевка тутуллубута. Онтон бу биһиэхэ тутуллан бүгүн үлэһиттэр үөрүүбүт муҥура суох. Ыанньыксыттар үлэлэрэ чэпчээтэ диэн биһиги үөрэбит. Уу баар, оту тыраахтыр киллэрэр, сүөһү хойуутун таһаарыыга тиийэ толору механизациялаах хотон күн бүгүн үлэлииргэ бэлэм буолла. Онон кырдьаҕас үлэһиттэр бэлиэтээбиттэрин курдук, кырдьык даҕаны, дыбарыас кэриэтэ. Билигин сыал-сорук - элбэх үүтү ыаһыҥҥа турар, бары үүт иһин охсуһабыт»  - диэтэ.

        Урукку сылларга сопхуос бэрэссэдээтэлинэн үлэлээбит  ытык кырдьаҕас Иван Иванович Егоров сырдык, ыраас, киэҥ-куоҥ хотон кэпэрэтиип инники үлэтигэр, сайдарыгар улахан олук буолар, инникитин өссө күүстээхтик племенной үлэни ыытыа диэн бэлиэтээтэ. Онтон «Танда» кэпэрэтиип сылгыһыта Иван Иннокентьевич Никонов бу курдук санаатын үллэстэр:

«Сүөһүнү, аһы маннык усулуобуйаҕа тутар буоллахпытына, инникитин ыччаттар даҕаны үлэлии кэлиэхтэрэ. Биһиги маннааҕар кытаанах усулуобуйаҕа үлэлээн кэллэхпит дии. Онон маннык тутууну көрөн киһи санаата кэлэр, олохпут сөптөөх суолунан сайдар. Инникитин агро -оскуола бэлэмнээбит оҕолоро үлэһит буолан үлэлии кэлиэхтэрэ. Туох барыта силистээх-мутуктаах буолар. Онон салалта саамай сөптөөх суолу тутуһан эрэриттэн үөрэбит».

Онтон норуот туруорсар боппуруоһа биир -  инникитин бу комплекс  (хотон иккис уочарата эһиил тутуллуохтаах) 50-тан тахса сыл ыстаастаах ыанньыксыт, Н.Н.Тарскай хайыһарга бастакы үөрэнээччитэ Анастасия Михайловна Заболоцкая аатын иҥэриэҕин дииллэр. Маныаха саҥа талыллыбыт нэһилиэк баһылыга Савва Егоров үлэни ыытыа диэн эрэллэрин биллэрдилэр.

Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин иһинэн животноводческай комплекстары тутууга сыл ахсын үп-харчы көрүллэр. Ол курдук быйылгы сылга өрөспүүбүлүкэ араас муннугар 7 хаһаайыстыбаҕа толору механизированнай хотон тутулунна. Олортон биирдэстэрэ «Танда» кэпэрэтиип. Матырыйаалын, оборудованиетын киллэрэн туран, барыта 41 мөл. солк. сууммалаах тутуу эбит. Онтон 33 мөлүйүөнү   министиэристибэ уйуммут.   Ордубут 20 бырыһыанын кэпэрэтиип «Туймаада» хампаанньаҕа 3 сыл иһигэр төлөһүөхтээх.    

« Тыа сирэ сайдарын, үлэһиттэргэ үлэлиир усулуобуйа тэриллэрин, нэһилиэнньэ дохуоттаах буоларын   туһугар араас үлэни ыытабыт. Кэлэр сылга былаан быһыытынан маннык хотон 7 хаһаайыстыбаҕа тутуллуоҕа. Инникитин да «Танда» кэпэрэтиип   үлэтэ түмүктээх, үрдүк көрдөрүүлээх буолуо диэн эрэнэбит. Күн бүгүн хаһаайыстыба биир ынахтан 2500 киилэ үүтү ыыр. Билигин ыанньыксыттар үлэлиир усулуобуйалара тупсан өссө үрдүк көрдөрүүгэ үлэлиэхтэрэ диэн эрэллээхпит. Онтон эһиил хотон иккис уочарата тутуллуоҕа. Тыа сирэ сайдарын, ыччат олохсуйарын туһугар үгүс үлэ ыытыллар. Маннык үлэлиир усулуобуйа тэрилиннэҕинэ, үлэни өрө туппут дьон үтүө холобурдарыгар, ситиһиилэригэр кынаттанан кэлэр  көлүөнэ иитиллэн тахсыаҕа. Манна даҕатан эттэххэ, тыа сиригэр үлэлии-хамсыы  сылдьар ыччаттары биһиги өйүүбүт. Хаһаайыстыба тэринэллэригэр араас бырагырааммалар бааллар. Аны дьиэ тутталларыгар эмиэ субсидия быһыытынан үп-харчы көрүллэр. Ол курдук быйыл өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн 430 ыал министиэристибэ көмөтүнэн тыа сиригэр дьиэ тутунна », -диэн бэлиэтээтэ миниистир Петр Алексеев .

Түмүккэ, тыа хаһаайыстыбатын уонна аска-үөлгэ политикатын министиэристибэтин аатыттан маннык наҕараадалары туттартаата:

  • Саха Өрөспүүбүлүкэтин тыатын хаһаайыстыбатын туйгуна бэлиэ хаһаайына – «Танда» кэпэрэтиип механизатора Неустроев Михаил Коммунарович;
  • Саха Өрөспүүбүлүкэтин тыатын хаһаайыстыбатын Бочуоттаах Бэтэрээнэ - «Танда» кэпэрэтиип сылгыһыта Никонов Иван Иннокентьевич;  
  • Саха Өрөспүүбүлүкэтин тыатын хаһаайыстыбатын туйгуна бэлиэ хаһаайына –«Танда» кэпэрэтиип ыанньыксыта Тордуянов Семен Иванович;
  • Саха Өрөспүүбүлүкэтин тыатын хаһаайыстыбатын министиэристибэтин бочуоттаах грамотатынан наҕараадаланна - –«Танда» кэпэрэтиип үлэһитэ Поисеев Семен Иванович уонна кэпэрэтиип бэрэссэдээтэлэ Хомподоев Николай Саввич.
  • Биир дэриэбинэттэн үс Дьоруой тахсыбыта да элбэҕи этэр. Аатарбыт, норуокка биллэринэн Бартыһаан Дьөгүөрэп, Аҕа дойду сэриитин кыттыылааҕа, Советскай Союз Геройа Лонгинов уонна билиҥҥи үйэ Үлэ Дьоруойа М.Н.Готовцев ааттара бу күн элбэхтэ ааттанна. Ол курдук «Танда» кэпэрэтиипкэ эрэ бэлиэ күн буолбатах, бу күн Үлэ Дьоруойа Готовцев М.Н. аатын сүгэр оскуола төрүттэммитэ 125 сылын бэлиэтээтэ. Тыа хаһаайыстыбатын миниистирэ П.Н.Алексеев үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ кыттыыны ылла. Агро хайысхалаах оскуола тыа сирин араас хайыскатын үөрэтэн, тугу оҥордохпуна дойдум сайдыан сөбүй диэн толкуйдаах дьону иитэн таһаарыа диэн туран министиэристибэ аатыттан тыраахтыр аатыылаһарга сертификат туттарда.    

     

     

    Фотогалерея <
     
    По теме
    4.jpg - Мирнинский район В 2023 году на территории Якутия зарегистрировано 123 дорожно-транспортных происшествия с участием несовершеннолетних, в результате которых 1 ребенок погиб, 139 детей получили травмы.
    Мирнинский район
    Фотофакт: Историк Пантелеймон Петров на открытии выставки со своей первой учительницей - ИА SakhaLife.Ru Кандидат исторических наук Пантелеймон ПЕТРОВ со своей первой учительницей Варварой Сергеевной ЗВЕРЕВОЙ на открытии своей выставки, посвященной 75-летию учёного, эксперта по истории города Якутска.
    ИА SakhaLife.Ru