Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтигэр Максим Сибиряковы чиэстээтилэр

 Бүгүн Саха Өрөспүүбүлүкэтин Тыатын хаһаайыстыбатын уонна аска-үөлгэ бэлиитикэтин министиэристибэтин аактабай саалатыгар тыа хаһаайыстыбатын производствотын тэрийээччи, Саха АССР биллэр партийнай, сэбиэскэй уонна хаһаайыстыбаннай деятелэ, «Бочуот Знага», «Үлэ кыһыл Знамята» уордьаннар кавалердара, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, «Саха Өрөспүүбүлүкэтин айылҕа харыстабылын туйгуна», спорт маастара, хапсаҕайга уонна тустууга Саха АССР хас да төгүллээх чөмпүйүөнэ Максим Николаевич Сибиряков 85 сааһын туолар үөрүүлээх мунньаҕа ыытылынна.

        Максим Николаевич Саха сиригэр тыа хаһаайыстыбата, тыа сирин олоҕо сайдарын туһугар турууласпыт үлэтин, сыратын, киһи, салайааччы быһыытынан бэриниилээхтик, үтүө суобастаахтык үлэлээбитин, Сахабыт сирин тыатын хаһаайыстыбатын сайдыытыгар кылаатын бүгүҥҥү көлүөнэ үрдүктүк сыаналыырын эттилэр. Уонна бу үөрүүлээх быһыыга-майгыга сөп түбэһиннэрэн СӨ Тыатын хаһаайыстыбатын уонна аска-үөлгэ бэлиитикэтин миниистирэ Петр Алексеев Максим Николаевич Сибиряковка "Гражданскай килбиэн" бэлиэни туттарда уонна "Саха Өрөспүүбүлүкэтин  агропромышленнай комплексын үтүөлээх үлэһитэ" ааты иҥэрдэ. 

          Бу күн Максим Сибиряков быһаччы үлэлии сылдьыбыт Амма, Таатта, Чурапчы оройуоннарыттан улуус, нэһилиэк баһылыктара уонна Максим Николаевич бииргэ алтыспыт дьоно, үөлээннэхтэрэ эҕэрдэлээтилэр.

Максим Сибиряков аата саха тыллаахха иһиллибит эрэ буолбакка, маннайгы көлүөнэ тустууктарбыт биир бөҕө бухатыырын, кэлин республика биир бөдөн салайааччытын быһыытынан киэҥнник биллибит аат.  Максим Николаевич тыа оройуоннарыгар, илин эҥэринээҕи Мэҥэ-Хаҥалас, Уус-Алдан, Таатта, Амма, Чурапчы оройуоннарын матарбакка кэрийэ сылдьан, 30-ча сыл тыа хаһаайыстыбатын специалиһын, ити оройуоннар сирэй салайааччыларын быһыытынан сүрдээх ыарахан бурҕалдьыны кэтэн  үлэлээн кэллэ. Ити иһигэр – 8 сыл колхуостар бэрэссэдээтэллэринэн, 18 сыл партия райкомнарын бастакы сэкирэтээрдэринэн, райсоветтар исполкомнарын сирэй бэрэссэдээттэллэринэн.

Мустубут дьон Максим Сибиряков  ханнык да дуоһунаска  үлэлээбитин иһин, сорох  үгүс салайааччылар курдук күннээҕи кыһалҕаны бүөлээн,  үмүрү  тутан сай-сат диэн баран олорбокко,  үлэтигэр сананы,  үйэлээҕи олохтоох усулуобуйаҕа сөп түбэһиннэрэн, идеятын дьоҥҥо биһирэтэн, тылыгар киллэрэн ыытар, ыыттарар буулаҕа санаалаах этэ диэн бэлиэтээтилэр. Биллэн турар, итинник салайааччы кэлин кэннин хайыһан көрдөҕүнэ, сылдьыбыт суола-ииһэ, кини буочара хаалбыт буолар  үгэстээх.

Кини үлэлээбит үлэтигэр, балысхан үгүс ситиһиилэрдээх, ол гынан саамай сыаналааҕа, ханна да үлэлээтэр, дьонун-норуотун махталын, дириҥ убаастабылын ылбыта. Амма, Чурапчы,  Уус-Алдан улуустарын, Тиит-Арыы, Байаҕантай, төрөөбүт Соловьев нэһилиэктэрин Бочуоттаах олохтооҕо үрдүк ааты ылбыта элбэҕи этэр.

Максим Николаевич тус бэйэтэ бырайыактаан 10 күөлү оҥотторбута, 12 күөлү оҥорууга быһаччы кыттыһан үлэлэспитэ. Маны таһынан биэс оройуонна (Уус-Алдан, Таатта, Чурапчы, Амма, Мэҥэ-Хаҥалас) 25 тыһыынча гектар ходуһаны оҥотторбут өҥөлөөх.

Максим Николаевич  үлэлээбит кэмигэр 1500 төбөҕө  хотон тутуллубута. Ол аата колхуос сүөһүтүн 70 бырыһыана саҥа хотоҥҥо киирбитэ. Учаастактар ахсын баар техника 100 бырыһыана саҥа гараһынан хааччылыбыта. Хас биирдии ынах сүөһүгэ 1,8 гектар сир оҥоһулларын уонна туһаны биэрэрин ситиспитэ.

Максим Николаевич 1933 с. кулун тутар 15 күнүгэр Мырылаттан икки көстөөх Амма уҥуор Кэрэхтээх диэн Кэниэдэ үрэҕин төрдүгэр сытар кыракый алааска төрөөбүт. Ийэлээх аҕата холкуос үлэһиттэрэ, ийэтэ ыанньыксыт, аҕата тас үлэһит этилэр.

Сэрии саҕаламмыт сылыгар, 1941с. Мырылаттан биэс биэрэстэлээх Быгаанай диэн алааска 1 кылааска киирбит. Сэрии бүтэр сааһыгар түөрт кылааһы бүтэрэр. Ыраах үөрэнэ барар кыах киниэхэ суоҕа, онон уол икки сыл холкуоска үлэлээбит: сайын от үлэтигэр, кыһын хотон тас үлэтигэр сылдьыбыта. Биир сыл 100 үлэ күнүн аахсан,    дохуотугар 100 киилэ бурдугу ылбыта. Кинилэр дьиэлэригэр бачча элбэх бурдук киирэ илигэ.  Онтон нэһилиэк дьоно өйдөөн, кинини Чурапчыга үөрэттэрэ ыыппыттара. Ол курдук 1947с. булгуччулаах сэттэ кылаас үөрэхтээһинэ саҕаланан, Максим Мындаҕаайы оскуолатыгар үөрэнэр. 1949 с. 16 сааһын туолан, Соловьев нэһилиэгин Автономия 10 сыла холкуос чилиэнэ буолбут. Оскуола кэннэ Чурапчытааҕы педучилищеҕа учуутал идэтигэр үөрэммитэ.  Учуутал дипломнаах Максим Сибиряков 1954 с. Аллараа Халыма оройуонугар Андрюшкино 7 кылаастаах оскуолатыгар учууталынан ананан барар.    Икки сыл үлэлээн, идэтин сирэн, дойдутугар Мырылаҕа төннөр.

Ити сылларга саха ыччата аан бастаан тустууга умсугуйан туран маассабайдык дьарыктаммыта. Колхуостар бэрэссэдээтэллэрэ хотон тутуутун курдук эрэйдээх, ыарахан боппуруоһу кытта тэҥҥэ спорт саалатын тутуутун туруорсаллара, тэрийэллэрэ, түмэллэрэ. Оччолорго Максим Сибиряков оройуон кииниттэн чугас Мугудай оскуолатыгар учууталлыыр. Онон эдэр киүи көҥүл тустууну сөбүлээн дьарыктанан барбыта. Бэрт аҕыйах сыл иһигэр саха уолаттарыттан көҥүл тустуугар ССРС спордун маастара диэн көбүөргэ дорҕоонноохтук ыҥырыллан тахсан, тустан «кылбаҥнатар» эр бэртэрэ баар буолбуттара.  Олор истэригэр – Максим Сибиряков.

Тыа хаһаайыстыбатыгар дириҥ билиилээх специалистар, саҥаны оҥорор дьоннор наада буолбут кэмнэригэр, Чурапчыга учууталлыы олорон, 1957 с. М.К. Аммосов аатынан СГУ ветеринарнай факультетыгар үөрэнэ киирбитэ.  1963 с. үөрэҕин бүтэрэн, ветврач идэтин ылбыта. Колхуоска үлэлииргэ, ордук салайар улэҕэ аҥардас ветеринар буолуу тутаҕын, кэрэгэйин өйдөөн, Максим Николаевич зоотехническэй салааны кэтэхтэн үөрэнэн, учуонай-зоотехник идэтин ылбыта. Бу икки уруулуу үрдүк үөрэх кини колхуоска үлэлииригэр улахан кыаҕы биэрбиттэрэ.

Максим Сибиряков 1963 сылтан Мэҥэ-Хаҥалас    улууһун Төҥүлү нэһилиэгин    Горькай аатынан колхуос ветеринарнай бырааһынан, колхуос солбуйааччы бэрэссэдээтэлинэн, Уус-Алдан оройуонун ветстанциятын начальнигынан, «Герой Егоров» колхуос бэрэссэдээтэлинэн үлэлээбитэ.  Сири таптаатахха, киниэхэ учугэйдик сыһыаннастахха, кини сүүс оччоннон төлүүр, эйигин уйгу-быйан олохтуур. Сиртэн тэйии – дьону эстэр-быстар дьылҕалыыр. Максим Николаевич итини салаайааччы быһыытанан  үлэтин бастакы сылларыгар  өйдөөбүтэ.

Ол баҕатын толороору М. Горькай аатынан колхуоска «Тобуктуйа» диэн  өрүс арыытын талаҕын, дулҕатын ыраастаан ходуһаны кэҥэппитэ. Ити кичэмэ санаатын Уус-Алдан оройуонугар «Герой Егоров» аатынан колхуоска бэрэссэдээтэллии олорон салҕаабыта. 4000 гектар дулҕалаах сири астаран ходуһаҕа таһаартарбыта. Ол кэнниттэн дулҕаны астаран сири оҥостуу республика  үрдүнэн киэҥник тэнийэн барбыта.

Максим Николаевич ууну олохсутууга быһаччы  үлэтин Уус-Алдан оройуонугар «Герой Егоровка»  үлэлии олорон саҕалаабыта. Киһи иһэр, сүөһү  ойбоннонор уута суоҕуттан нэһилиэнньэ эрэйдэнэрин тута бэлиэтээбитэ. Инньэ гынан, «Кураанах» алааска  үс сыл устата носуоһунан уу куттаран, 50-ча гектардаах, 3 метр дириҥнээх күөлү  оҥорторон,  дьон-норуот махталын ылбыта. Күөлү  нэһилиэнньэ Максим күөлэ диэн сүрэхтээбитэ. Ити кэнниттэн бэйэтин бырайыагынан халаан уутун хаайан Уус-Алдан,  Таатта оройуоннарыгар 11 күөлү  оҥорторбута, билигин сорохторо кураан дьылларга уоллулар.

Кырыс сири оҥорууну Максим Николаевич    ким хайа иннинэ иилэ хабан ылбыта. Тааттаҕа «Даайа Амматын» хочотун хаппыт, быраҕыллыбыт хордоҕойдоруттан, додуннарыттан саҕалаабыта.Салгыы  Амма оройуонугар 1200 гектар сир хорутуллан элбэх сыллаах от сиэмэтэ булуллан ыһыллыбыта. Итинтэн аммалар бастакы сылларга  өлгөм  үүнүүнү  ылбыттара.

Ити курдук Максим Николаевич тыа хаһаайыстыбатын  үлэтин курдук ыарахан салааҕа мэлдьитин саҥаны киллэрэ сатаан, дьон олорор,  үлэлиир усулуобуйатын тупсарар сыалга дууһатын ууран туран  үлэлээбитэ.  Республикаҕа бэйэтин кэмигэр биллэр салайааччы, аатырбыт тустуук сааһыран да олорон сүрэҕин баҕатынан дьонум-сэргэм туһа диэн айылҕа тэбэр ыарахаттарын утары туруулаһа сылдьар.

Тыа хаһаайыстыбатын уонна аска-үөлгэ бэлиитикэтин министиэристибэтин пресс-сулууспата.

 

 

 

 

Ещё новости о событии:

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин тыа сиригэр уонна аграрнай политикаҕа сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Дмитрий Саввин тыа хаһаайыстыбатын производствотын тэрийээччи, Саха АССР биллэр партийнай,
13:41 22.03.2018 Государственное Собрание РС(Я) - Якутск
Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтигэр  Максим Сибиряковы  чиэстээтилэр - Министерство сельского хозяйства
 Бүгүн Саха Өрөспүүбүлүкэтин Тыатын хаһаайыстыбатын уонна аска-үөлгэ бэлиитикэтин министиэристибэтин аактабай саалатыгар тыа хаһаайыстыбатын производствотын тэрийээччи, Саха АССР биллэр партийнай,
15:51 21.03.2018 Министерство сельского хозяйства - Якутск
 
По теме
4.jpg - Мирнинский район В 2023 году на территории Якутия зарегистрировано 123 дорожно-транспортных происшествия с участием несовершеннолетних, в результате которых 1 ребенок погиб, 139 детей получили травмы.
Мирнинский район
В медицинскую часть исправительной колонии № 1 поступило новое медицинское оборудование - УФСИН России по Республике Саха (Якутия) В рамках модернизации филиалов медико-санитарной части № 14 ФСИН России, расположенных в исправительных учреждениях УФСИН России по Республике Саха (Якутия),
УФСИН России по Республике Саха (Якутия)